Kazimierz Pasternak
Systematyczna poprawa skuteczności działania organizacji związkowych NSZZ „Solidarność” w procesie reprezentowania osób zrzeszonych w Związku a także obronie ich godności, praw oraz interesów materialnych i moralnych wymaga nie tylko umiejętności pozyskiwania koniecznych w danej sprawie informacji ale również określonych zachowań negocjacyjnych i zdobywania rzetelnych dowodów. To oznacza, że nie wystarczy zwykła amatorszczyzna, rutyna związkowa czy hasłowe traktowanie danego problemu człowieka, czy jego rodziny. U początku kolejnej związkowej kadencji 2023 – 2028 warto spojrzeć w nieodległą przeszłość, postawić właściwe wnioski i zorganizować bieżącą działalność szczególnie w środowiskach pracowniczych na tyle sprawnie, aby jak najwięcej problemów, bieżących konfliktów było pozytywnie rozstrzyganych. Jednym z już wymienionych, niezwykle istotnych elementów mających wpływ na poprawę skuteczności związkowej jest bieżąca staranność dowodowa, związana ze ściśle skonkretyzowanym problemem. To na podstawie „twardych dowodów” jest możliwe wykazanie, już na etapie rozmów z pracodawcą, że dla przykładu, przysłowiowy Kowalski z długoletnim stażem pracy i nienaganną pracą nie zasługuje na rozwiązanie umowy o pracę w trybie dyscyplinarnym poprzez zdefiniowanie ogólnikowego zarzutu. Podobnie jest w przedmiocie stosowanych wobec pracowników kar porządkowych. Tu obrona pracownika zrzeszonego w elitarnym Niezależnym Samorządnym Związku Zawodowym „Solidarność” winna zaistnieć już na etapie wysłuchania, np. poprzez udział przedstawiciela władzy wykonawczej w tym procesie, dla zobrazowania szczegółów sprawy umieszczonych w protokole.
Dalszy etap to pomoc w przygotowaniu sprzeciwu. Wreszcie, jeśli sprawa trafi do komisji zakładowej, konieczna jest linia obrony oparta na dodatkowo zgromadzonych dowodach, bo może się okazać, że finalnie sprawę rozstrzygnie sąd, bądź komisja pojednawcza, jeśli takowa u pracodawcy funkcjonuje.
Podobnie jest w szeregu innych spraw. Dla przykładu, coraz częściej trafiają do komisji zakładowych NSZZ „Solidarność” sprawy pracowników „wkręconych” w patologię mobbingu, dyskryminacji, wyzysku niszczącego godność człowieka czy przemocy definiowanej w prawie karnym. Dowody w tych sprawach są kluczowe. Są gromadzone zarówno przez zainteresowanych jak i organizacje związkowe ze społeczną inspekcją pracy włącznie. Pracownik nie może być w tego rodzaju sytuacjach sam. Zebrane materiały w pozyskanych dowodach nie podlegają ujawnieniu do czasu postępowania sądowego. Dowodowa, systematyczna staranność organizacji związkowych ma bezpośredni, dodatni wpływ na negocjowane w zakładach pracy umowy i regulaminy decydujące o standardach wynagrodzeń i warunkach pracy.