Czy pracodawca może zobowiązać pracownika do pozostania w zatrudnieniu po ukończeniu podnoszenia kwalifikacji zawodowych?
Umowa o podnoszenie kwalifikacji zawodowych może przewidywać tzw. okres odpracowania nie dłuższy niż 3 lata (art. 1035 pkt 2 k.p.) Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej objaśniając nowe zasady podnoszenia kwalifikacji zawodowych przez pracownika podkreśla, że w konkretnej sytuacji, gdy pracownik uczestniczy w kolejnych formach podnoszenia kwalifikacji zawodowych „okres odpracowania” kosztów poniesionych przez pracodawcę na jedną z tych form może przypadać w czasie uczestniczenia pracownika w kolejnym procesie podnoszenia kwalifikacji zawodowych. Oznacza to, w takim przypadku, że łączny „okres odpracowania” może przekraczać 3 lata, jeżeli pracownik wielokrotnie podnosi kwalifikacje u danego pracodawcy.
Sąd Najwyższy wypowiedział się w kwestii liczenia „okresu odpracowania”. W wyroku z dnia 13 września 2010r. sygn. akt II PK 257/09 Sąd przyjął, że odpracowanie okresu szkolenia, zgodnie z zawartą umową, oznacza przepracowanie pewnego okresu w znaczeniu faktycznego wykonywania pracy, a nie pozostawaniu w zatrudnieniu. W związku z powyższym urlop bezpłatny, co do zasady, nie będzie równoznaczny z odpracowaniem takiego okresu, ale na zasadzie ryzyka osobowego pracodawcy za okres przepracowany powinny zostać uznane okresy niezdolności do pracy z powodu choroby lub urlopy wypoczynkowe.
Przyjmuje się także, że jeśli pracodawca w umowie o podnoszeniu kwalifikacji zawodowych wprowadziłby postanowienie, zgodnie z którym „okres odpracowania” miałby być przedłużony o okres ewentualnego urlopu macierzyńskiego czy wychowawczego, naraziłby się nie tylko na zarzut naruszenia przepisów o podnoszeniu kwalifikacji zawodowych, ale także zarzut dyskryminacji.
Oprac.: Dział Pomocy Związkowej
Zarządu Regionu Świętokrzyskiego
NSZZ „Solidarność”