Waldemar Bartosz
Kolejny raz, w tym miesiącu zwiastującym radosną porę roku – wiosnę, Polacy mieszkający na wszystkich kontynentach wspominać będą te momenty wspólnej historii, które kształtują naszą tożsamość kulturową a co za tym idzie – również narodową.
Sama idea miesiąca Pamięci Narodowej zrodziła się tuż po zakończeniu II wojny światowej. Wybór tego miesiąca nie był przypadkowy, nadal dymiły resztki obozów koncentracyjnych, m.in. w Buchenwaldzie, Dachau, Ravensbrück. W kwietniu 1940 r. Stalin wydał wyrok na 15 tysięcy oficerów Wojska Polskiego i policjantów przetrzymywanych od jesieni 1939 roku w obozach specjalnych NKWD oraz na ok. 7 tysięcy polskich obywateli, przedstawicieli elit II Rzeczpospolitej. Ten bezkarny mord był przez pół wieku tematem tabu w czasach PRL-u. Przemiana nastąpiła dopiero w końcu lat osiemdziesiątych XX wieku, w wyniku bezkrwawej rewolucji „Solidarności”. Europejskie Centrum Pamięci i Pojednania w 2020r. wytypowało kilkadziesiąt wydarzeń historycznych, które działy się na ziemiach polskich właśnie w miesiącu kwietniu i odcisnęły znaczące piętno w zbiorowej pamięci. Do takich wydarzeń należą m.in. – bitwa z Tatarami pod Legnicą w dn. 9 kwietnia 1241r., również Chrzest Polski, wg podań miał miejsce 14 kwietnia 966r., 18 kwietnia 1025r. Bolesław Chrobry został koronowany w Gnieźnie na pierwszego króla Polski a 25 kwietnia 1333r. w katedrze wawelskiej koronowano Kazimierza Wielkiego. W nowych czasach trzeba zauważyć, że w kwietniu 1794r. wybuchło Powstanie Kościuszkowskie a w dn. 23 kwietnia 1848r. austriacki gubernator Galicji zniósł pańszczyznę chłopską. A już zupełnie niedawno, bo w XX wieku – 9 kwietnia 1994r. Polska złożyła wniosek o akces do Unii Europejskiej aby 16 kwietnia 2003r. podpisać traktat akcesyjny: Polska – UE.
Można wymienić szereg kolejnych dat i wydarzeń, ważne jest jednak to, aby w tych wydarzeniach uchwycić wspólne dążenie do identyfikacji narodowej oraz suwerenności.