Kazimierz Pasternak
Podstawowym obowiązkiem Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego „Solidarność” z 45-letnią tradycją, rozpoznawalnego zarówno w Europie jak i w świecie jest obrona praw i interesów zawodowych i socjalnych ludzi pracy. Zarówno ustawa z dnia 23 maja 1991 roku o związkach zawodowych jak i konstytucja związkowa – Statut określają związkową pragmatykę postępowania w tej materii, kreśli uprawnienia i obowiązki poszczególnych struktur związkowych włącznie ze wskazaniem metodologii postępowania. Wszystko po to, aby ustawowo – statutowa obrona była na co dzień maksymalnie skuteczna wobec osób zrzeszonych w pierwszej kolejności w Związku oraz tych, których prawa będą podlegać obronie w związku z decyzją organizacji związkowej. Związek w świetle ustawowych regulacji zajmuje się także obroną praw i interesów ludzi pracy w układzie zbiorowym chociażby poprzez negocjowanie zakładowych źródeł prawa (regulaminy pracy, wynagrodzenia, czy zakładowe układy zbiorowe pracy). Zarówno dla związku jak i ludzi pracy ważną kwestią w realizacji obrony szeroko pojmowanego prawa jest skuteczność i precyzja w podejmowaniu koniecznych decyzji. W tym celu związkowcy nie mogą zapomnieć o „twardych” dowodach w prowadzonych sprawach sądowych. Tu braki dowodowe, chaos w ich prezentowaniu utrudniają obronę przez zawodowych prawników związkowych. Dowody gromadzą zarówno osoby zainteresowane obroną swoich praw jak i organizacje związkowe, społeczni inspektorzy pracy, współpracownicy, wskazani świadkowie. Dowodem w sprawie są tematyczne interwencje związkowe pisemnie definiowane, protokoły z przyjętych zobowiązań w relacji organizacja związkowa – pracodawca, inne dokumenty związane z daną sprawą. Dla przykładu – ustalenie patologii lobbingu określonej osoby w środowisku pracy należy wyłącznie do sądu, na podstawie „twardych dowodów” przedstawionych sądowi przez „ofiarę mobbingu” reprezentowaną przez prawnika związkowego. Uporczywość, długotrwałość, nękanie w miejscu pracy, utrata zdrowia to przesłanki występujące równolegle świadczące o patologii mobbingu, które wymagają dowodów. Wiadomo, że sam pracownik – ofiara mobbingu z reguły nie jest w stanie zebrać solidnych dowodów potwierdzających tego rodzaju karalny proceder w środowisku pracy. Dlatego bezwzględnie potrzebna jest w pierwszej kolejności fachowa, skrupulatna pomoc związkowa i społecznej inspekcji pracy, aby wyeliminować potencjalne błędy i skutecznie wygrać z patologią zła. Tak postępujemy w każdej sprawie. Bez pomocy związkowej sam pracownik, osoba wykonująca pracę zarobkową, z reguły jest skazany na porażkę. A dowodowa staranność w każdej, nawet z pozoru błahej sprawie jest konieczna, co nie jest proste, bo rodzaje konfliktowych zatargów z pracodawcą są zróżnicowane, często prowadzone wbrew zasadom sprawiedliwości społecznej czy obiektywizmu. Pracodawcy z reguły już na zupełnie wstępnym etapie korzystają z wyspecjalizowanych prawników podczas gdy sam pracownik jest tego rodzaju pomocy pozbawiony, jeśli nie należy do NSZZ „Solidarność”, co utrudnia jego sytuację.