Marta Śnioch
Zmiana pracodawcy w trakcie roku kalendarzowego lub podjęcie następnego zatrudnienia w innym roku wymusza ustalenie urlopu proporcjonalnego (art. 1551 Kodeksu pracy). Oznacza to, że:
• dotychczasowy pracodawca oblicza go proporcjonalnie do okresu przepracowanego u niego przez pracownika, chyba że przed ustaniem stosunku pracy pracownik wykorzystał urlop w przysługującym mu lub w wyższym wymiarze;
• kolejny pracodawca liczy go w proporcji do okresu pozostałego do końca danego roku kalendarzowego przy zatrudnieniu wykraczającym poza ten termin, a przy zatrudnieniu krótszym – do okresu zatrudnienia w danym roku kalendarzowym; ustaloną pulę pomniejsza o urlop wykorzystany u poprzedniego pracodawcy w wymiarze wyższym niż wynikający z przepracowanego okresu.
Przy wyliczeniach pracodawca musi pamiętać, że miesiąc odpowiada 1/12 rocznej puli urlopowej należnej pracownikowi, niepełny miesiąc zaokrągla się w górę do pełnego miesiąca, niepełny dzień zaokrągla się w górę do pełnego dnia, a łącznie urlopy proporcjonalne u obydwu pracodawców nie mogą przekroczyć odpowiednio 26 lub 20 dni (art. 1552a i art. 1553 Kodeksu pracy).
Przykład: Pracodawca powierzył pracownikowi zatrudnionemu na stanowisku kierowcy dodatkową pracę jako dozorca od 1 marca 2022r. na okres roku na umowę o pracę. Staż urlopowy wynosi 9 lat. W takim przypadku w 2022r. z 1/2 etatu pracownikowi przysługuje 9 dni urlopu (1/2 x 20 dni = 10 dni; 10 dni x 10/12 = 8,33 dnia, po zaokrągleniu 9 dni).
Co składa się na staż urlopowy, od którego zależy wymiar urlopu wypoczynkowego
1. Okresy poprzedniego zatrudnienia u każdego pracodawcy, bez względu na podstawę jego nawiązania (umowa o pracę, powołanie, mianowanie, spółdzielczy stosunek pracy), występujące w nim przerwy oraz sposób ustania stosunku pracy (art. 1541 § 1 Kodeksu pracy).
2. Okres niezakończonego zatrudnienia w części przypadającej przed nawiązaniem następnego stosunku pracy w razie jednoczesnego pozostawania pracownika w dwóch lub więcej stosunkach pracy (art. 1541 § 2 Kodeksu pracy).
3. Okresy zaliczalne, czyli niebędące okresami zatrudnienia, ale z nimi zrównane w zakresie uprawnień pracowniczych na mocy konkretnych przepisów, np. taki status mają okresy pracy za granicą (art. 86 ust. 1 ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy).
4. Okresy nauki (art. 155 Kodeksu pracy).
Pracownik pozostający u jednego pracodawcy w dwóch stosunkach pracy musi oddzielnie wystąpić o urlop z każdego z nich. Jeżeli pracownik złoży tylko jeden wniosek urlopowy, powinien zaznaczyć, którego stosunku pracy on dotyczy. W takim przypadku będzie zobowiązany świadczyć pracę, do której jest zobligowany z drugiego stosunku pracy.
Pracodawca oddzielnie udziela urlopu wypoczynkowego i rozlicza go z każdego z dwóch stosunków pracy. Po otrzymaniu wniosku lub wniosków urlopowych przelicza dni urlopu z każdego z nich na godziny, ponieważ musi udzielić urlopu w dni, które są dla pracownika dniami pracy, zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu pracy, w wymiarze godzinowym, odpowiadającym dobowemu wymiarowi czasu pracy pracownika w danym dniu (art. 1542 § 1 Kodeksu pracy). Przyjmuje przy tym, że 1 dzień urlopu odpowiada 8 godzinom albo niższej normie wynikającej z przepisów szczególnych, np. 7 godzinom, gdy pracownik jest niepełnosprawny w stopniu znacznym albo umiarkowanym (art. 1542 § 2 i 3 Kodeksu pracy). Tę samą normę pracodawca stosuje przy zatrudnieniu na część etatu.