Zakładowego bezpieczeństwa i higieny pracy nie można zaszufladkować, ograniczyć wyłącznie do wymogów ustawowych, czy biurokratycznych haseł. Tu chodzi o maksymalnie skuteczną, systemową ochronę zdrowia i życia osób wykonujących pracę zarobkową z zastosowaniem najnowszych osiągnięć nauki i techniki. Wszelkie działania na skróty w tej materii są niedopuszczalne. BHP szeroko pojmowane nie sprowadza się tylko do katalogu ustawowych obowiązków pracodawcy i pracownika. Równolegle obowiązuje również katalog uprawnień, z konstytucyjnym prawem każdego do bezpiecznych i higienicznych warunków pracy włącznie. Są pracodawcy dla których bezpieczeństwo i higiena pracy to swoisty, codzienny zakres reguł postępowania wpisujący się w kulturę bezpieczeństwa, w której aktywna rola przypada pracownikom. To oni w znaczącym stopniu kształtują zachowania i są w stanie zapobiec ewentualnym zagrożeniom jakie występują w organizacji pracy. Najlepsi są wynagradzani. Każdy pracownik może uczestniczyć w konkursie racjonalizatorskim pozwalającym na wdrożenie niekonwencjonalnych rozwiązań usprawniających bezpieczeństwo pracy z minimalizowaniem zdarzeń wypadkowych włącznie. Dla tej grupy pracodawców konsultowanie wszystkich spraw w sferze bezpieczeństwa pracy z pracownikami lub organizacjami związkowymi to priorytet. Szczególnie związkowcy z NSZZ „Solidarność” i społeczni inspektorzy pracy mając ustawowe uprawnienia kontrolne mogą i powinni aktywnie włączyć się w regularną batalię usprawniającą systemowe działania na rzecz ochrony zdrowia i życia pracowników. Społeczni inspektorzy pracy dodatkowo dysponują środkami prawnymi w postaci możliwości wydawania zaleceń i uwag pozwalających na doraźne usuwanie występujących zagrożeń. Biorąc udział w pracy zespołów powypadkowych mają wpływ nie tylko na dokładne określenie okoliczności i przyczyn zdarzenia powypadkowego ale również wpisują się w działania profilaktyczne. Systematyczne przeglądy warunków pracy to kolejny ważny segment w kształtowaniu zakładowej kultury bezpieczeństwa z formowaniem odpowiedzialnych postaw pracowniczych. Przeglądy te posiadają niebagatelne znaczenie w bieżącej ocenie ryzyka zawodowego przy wykonywanej pracy opartej na faktach a nie internetowych, uśrednionych symulacjach, co niestety często ma miejsce. W kształtowanie zakładowych, oczekiwanych standardów bhp wpisuje się także regulamin pracy, bieżąca edukacja, minimalizacja stresu, ergonomia pracy i dbałość o profilaktykę w przypadku zagrożeń, czego doświadczyliśmy tego lata w postaci wysokich temperatur.
Kazimierz Pasternak