Marta Śnioch
Od 17 listopada 2023 r. zmieniły się wymogi bhp dla stanowisk pracy wyposażonych w monitory ekranowe, jednak dotychczas dotyczyły one stanowisk nowo tworzonych. Dla istniejących w tym dniu stanowisk pracy został przewidziany okres przejściowy, dający pracodawcom czas na dostosowanie ich do nowych norm. Okres ten kończy się 17 maja 2024 r. Od tego dnia wszystkie stanowiska pracy powinny być wyposażone zgodnie z nowymi przepisami.
Od 17 maja 2024 r. będzie obowiązywała już na wszystkich stanowiskach większa elastyczność przy pracy z monitorami ekranowymi, w tym nowe wytyczne dotyczące ergonomii na stanowisku pracy. Ponadto dobiegnie końca konieczność doposażenia istniejących przed 17 listopada 2023 r. stanowisk pracy z laptopami w dodatkowy ekran, klawiaturę i mysz.
W wyniku nowelizacji rozporządzenia w sprawie warunków bhp na stanowiskach wyposażonych w monitory ekranowe zmodyfikowana została definicja stanowiska pracy. Od 17 listopada 2023 r. przez pojęcie stanowiska pracy trzeba rozumieć przestrzeń pracy wraz z:
• wyposażeniem podstawowym, w tym monitorem ekranowym, klawiaturą, myszą lub innymi urządzeniami wejściowymi, oprogramowaniem z interfejsem dla użytkownika,
• krzesłem i stołem,
• opcjonalnym wyposażeniem dodatkowym, w tym stacją dysków, drukarką, skanerem, uchwytem na dokumenty, podnóżkiem.
Zlikwidowano więc dotychczasowy podział na wyposażenie podstawowe (w tym monitor ekranowy, klawiaturę lub inne urządzenia wejściowe, jednostkę centralną lub stację dyskietek), wyposażenie dodatkowe (w tym drukarkę, skaner, mysz, trackball) oraz wyposażenie pomocnicze (w tym stół, krzesło, uchwyt na dokument, podnóżek). W praktyce oznacza to, że krzesła i stół nie są już wyposażeniem pomocniczym.
Nadal wskazane rozporządzenie uwzględnia katalog stanowisk pracy, do których nie będzie miało ono zastosowania. Zawiera on jednak jedną zasadniczą zmianę. W dalszym ciągu, jak poprzednio, będą to:
• kabiny kierowców oraz kabiny sterowniczych maszyn i pojazdów,
• systemy komputerowe na pokładach środków transportu,
• systemy komputerowe przeznaczone głównie do użytku publicznego,
• kalkulatory, kasy rejestrujące i inne urządzenia z małymi ekranami do prezentacji danych lub wyników pomiarów,
• maszyny do pisania z wyświetlaczem ekranowym.
Nastąpiła natomiast zmiana w zakresie systemów przenośnych. Dotychczas stanowiska pracy z systemami przenośnymi były zwolnione z wymogów określonych w omawianym rozporządzeniu. W najnowszej wersji rozporządzenia także stanowiska z laptopami objęto restrykcjami tej regulacji, a w konsekwencji ustalono zasady organizowania pracy z takim przenośnym sprzętem.
Przepisy rozporządzenia nie definiują, czym dokładnie jest system przenośny, jednak powszechnie uznaje się, że jest to laptop. Potwierdza to także w swoim komunikacie PIP:
Co prawda przepisy rozporządzenia nie definiują w żaden sposób tego pojęcia, jednak bez żadnych wątpliwości można uznać, że dotyczą one m.in. pracy przy laptopach (informacja PIP opublikowana 21 marca 2024 r. na www.pip.gov.pl).
Zaznaczenia wymaga też, że nowe wytyczne dotyczące stanowiska pracy z laptopami stosuje się wyłącznie w sytuacji, gdy tego typu systemy służą pracownikowi do wykonywania jego obowiązków na danym stanowisku co najmniej przez połowę dobowego wymiaru czasu pracy.