Byli żołnierzami, „którzy w obronie niepodległego bytu Państwa Polskiego, walcząc o prawo do samostanowienia i urzeczywistnienie dążeń demokratycznych społeczeństwa polskiego, z bronią w ręku, jak i w inny sposób, przeciwstawili się sowieckiej agresji i narzuconemu siłą reżimowi komunistycznemu…”, (preambuła do Ustawy o ustanowieniu Narodowego Dnia Pamięci „Żołnierzy Wyklętych”).
Szacuje się, że w latach 1944-1956 w szeregach konspiracji walczyło od 120 do 180 tys. osób, w tym żołnierzy Armii Krajowej i innych organizacji niepodległościowych. Ich walkę wspierały kolejne setki tysięcy cywilnych Polaków.
Ostatni z żołnierzy niepodległościowego podziemia – Józef Franczak ps. „Lalek” zginął w walce w 1963r.
Dnia 1 marca 1951 roku w warszawskim więzieniu zostali zamordowani przez komunistów oficerowie Wojska Polskiego – przywódcy Zrzeszenia Wolność i Niezawisłość:
ppłk Łukasz Ciepliński – prezes IV Zarządu Głównego Zrzeszenia WiN,
mjr Adam Lazarowicz,
kpt. Józef Batory,
por. Karol Chmiel,
por. Mieczysław Kawalec,
por. Franciszek Błażej,
ppor. Józef Rzepka.
W 60. rocznicę tej zbrodni w roku 2011r., na mocy uchwały Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej, dzień l marca stał się świętem państwowym – Narodowym Dniem Pamięci „Żołnierzy Wyklętych”.
(źródło: IPN)
1 marca 2014r. w Kielcach w uroczystościach Narodowego Dnia Pamięci Żołnierzy Wyklętych wzięli udział również przedstawiciele Świętokrzyskiej „Solidarności” z przewodniczącym Zarządu Regionu Waldemarem Bartoszem i jego zastępcą Mieczysławem Gójskim.
zobacz Foto
Program uroczystości:
godz. 10.00– Cmentarz Komunalny Na Piaskach – złożenie kwiatów przez władze miasta, kombatantów, organizacje społeczne pod pomnikiem Armii Krajowej, Narodowych Sił Zbrojnych, Zrzeszenia „Wolność i Niezawisłość”;
godz. 17.00– otwarcie wystawy na temat Żołnierzy Wyklętych w Wojewódzkim Domu Kultury w Kielcach, zorganizowanej przez kielecką Delegaturę IPN;
godz. 17.40– wymarsz pocztów sztandarowych z okolic WDK w stronę Skweru Stefana Żeromskiego;
godz. 18.00– oficjalne uroczystości organizowane przez władze miasta, województwa oraz IPN przy pomniku Armii Krajowej na Skwerze Stefana Żeromskiego;
godz. 19.00– Kieleckie Centrum Kultury, pokaz filmów na temat Żołnierzy Wyklętych.